Göbeklitepe ve Nevali Çori’den bilinen T şeklindeki dikilitaşların antropomorfik görünümü ve anlamı, bu dikilitaşlardaki kabartmalarda görülen çok sayıdaki karakteristik detay ile ikna edici bir şekilde açıklanabilir.
Bu türdeki T şeklindeki dikilitaşlar ilk defa 1980’lerde, Fırat’ın ortalarında (Urfa’daki Göbeklitepe gibi) Çanak Çömlek Öncesi Neolitik döneme tarihlenen yerleşim Nevalı Çori’de ortaya çıkarıldı.
Bu keşif, aynı zamanda o zamana kadar arkeolojik bir tuhaflık olarak yorumlanan başka bir ilginç bulguya ışık tuttu. Söz konusu heykel, 1965’te Adıyaman yakınlarında bulunan Kilisik heykeliydi.
Heykel bir çiftçi tarafından bulundu ve Arsameia’daki kazılarda çalışan iki arkeoloji öğrencisi tarafından ondan satın alındı ve daha sonra Adıyaman’daki Arkeoloji Müzesi’ne nakledildi.
Kilisik Heykeli, yaklaşık 80 santimetre boyunda ve kireçtaşından oyulmuş. Dikkate değer bir şekilde T şeklinde olan kafa arkaya doğru genişliyor, vurgulanmış bir burun ve sadece izleri belli olan gözler ve ince bir yüz betimlenmiş durumda.
Vücudun her iki yanında kollar gösterilmiş, eller karnın üstünde bir miktar çıkıntı üzerinde bağlanmış ve bu çıkıntı, daha aşağıda yer alan daha küçük bir figürün başı olarak tanımlanıyor.
Bu küçük figürün sol kolu, aşağıya doğru sarkıyor fakat sağ eli gövdenin alt kısmına uzanıyor. Bu noktada taşa oyulmuş yuvarlak bir oyuk var.
Orijinal buluntu ortamı hala çözülememiş olsa da Kilisik Heykeli, kendine özgü şekli nedeniyle o dönemin betimlemeleri ve heykelleri arasında olağanüstü bir bulgu. Bilinen diğer Neolitik heykel türlerinden çok farklı elemanların özelliklerini bir araya getiriyor.
Bununla birlikte Kilisik Heykeli, gittikçe artan sayıda buluntuyla, erken Neolitik sanatının karmaşıklığı konusundaki anlayışımızı değiştiriyor. (Kaynak: Dainst, Arkeofili – kurdistan24.net)
