Kış aylarında artan karbonmonoksit gazı zehirlenmelerine karşı uyaran uzmanlar, “Zehirlenen kişiye yoğurt yedirmek, ayran içirmek veya duş yaptırmak yarardan çok zarar getirir. En doğru hareket 112’yi aramaktır” dedi. Kış aylarında bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden sobadan sızan karbonmonoksit gazı ile pek çok insan zehirlenmeye maruz kalıyor ve onlarca insan hayatını kaybediyor. Sağlık uzmanlarının “sessiz katil” olarak tanımladığı, soba kullanılan evlerde meydana gelebilen karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı Medical Park İzmir Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Cem Ertan uyarılarda bulundu. Ertan, “Karbonmonoksit gazına maruz kalan kişilerde baş ağrısı, halsizlik, aşırı bir uyku hali ve gribal enfeksiyona benzer bulgular ortaya çıkabilir” dedi. Soba zehirlenmelerine karşı alınan önlemlerin dikkatle takip edilmesini isteyen Doç. Dr. Ertan, “Sobanın içinde yakılan odun ya da kömürün tam olarak iyi yandığından emin olunmalıdır. Bunun için yapılması gereken önemli unsur havalandırmanın doğru şekilde yapılması ve soba bacalarının çektiğinden emin olunmasıdır. Eksik yanma nedeniyle odun veya kömür tam olarak yanmazsa, ortama karbonmonoksit salınmaya başlıyor. Karbonmonoksit, vücutta oksijen taşıyan hücreleri oksijenin kendisinden çok daha fazla bağlanıyor. Öyle olunca ortam ne kadar oksijen olursa olsun kişi kendini kaybediyor. Dolayısıyla yapılacak en önemli şey o gazın ortamdan uzaklaştırılmasıdır. İyi havalandırma, en önemli korunma yöntemidir” diye konuştu.
“Gece soba yakmayın”
Gece yakılan sobaların ölümle sonuçlanan olaylara zemin hazırladığını ifade eden Doç. Dr. Cem Ertan, “Biz bu hatalardan çok ders çıkarıyor gibi görünmüyoruz. Canlı yanmanın sona erdiği ve lodos gibi ters rüzgarın olduğu bir gecede karbonmonoksit gazı salınması daha da artıyor. Kişiler zaten uykuda olduğu için tatsız, kokusuz hiçbir uyarı vermeyen karbonmonoksidi solumaya devam ediyor. Uykuları daha da derinleşiyor ve ne yazık ki artık kanlarında hiç oksijen kalmayana kadar karbonmonokside maruz kalıyor ve bir nevi boğularak hayatını kaybediyor” diye konuştu.
“Kış aylarının en büyük tehdidi”
Doç. Dr. Ertan, soba yakılan evlerde dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıraladı: “Sobalara iyi havalandırma sistemi kurulmalı ve iyi kalite kömür kullanılmalıdır. Bacaların temizliğinin düzenli yapılması gerekiyor. İhmalkar davranmak, can kaybıyla sonuçlanabilen hataların başında gelir. Soba yakılacaksa ucuz kömür kullanılmamalı. Hayatımız o kadar ucuz olmamalı. Daha uyanık olmalıyız. Karbonmonoksit gazına maruz kalındığı şüphesi varsa, kendi kendine geçmesini beklemeden hastanelerin acil servislerine başvurulmalıdır.”
“Ayran fayda etmez”
Karbonmonoksit zehirlenmesinin solunum yoluyla meydana geldiğini kaydeden Medical Park İzmir Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Cem Ertan, “Duş aldırmanın, el ve yüz yıkamanın faydası yoktur. Zehirlenen kişiye yoğurt yedirmenin, ayran içirmenin veya kişiyi kusturmaya çalışmanın yararı olmamaktadır. Aksine zararı vardır. Bu durumdaki kişileri, bilinci bulanık olduğu için zorla kusturmaya çalışmak, son derece asidik olan mide içeriğinin akciğerlere kaçıp kişinin ölümüne bile neden olduğu unutulmamalıdır. Böyle bir durumda karbonmonoksit zehirlenmesiyle uğraşan kişi aynı anda akciğerdeki ölümcül hasarla uğraşmak zorunda kalıyor. Böyle bir durumda yapılacak en doğru şey 112’yi aramaktır” ifadelerini kullandı.
